جواهرات و زیوالات خاص بودن خود را مدیون طراحان خود هستند.درگذشت زاها حدید معمار مشهور عراقی انگلیسی باعث شد تا به رسم تمامی درگذشتها بسیاری از رسانهها کارنامه حرفهای او را مرور کنند، اما در این میان بیشتر توجه به ساختمانها و برجهای آیندهنگرانه این طراح معطوف شده و به جنبه دیگر خلاقیت او یعنی طراحی جواهرات کمتر پرداخته شد.
مرگ نابههنگام این طراح تنها چند هفته پس از رونمایی از مجموعه جواهرات نقره او برای خانه طراحی و محصولات نقرهای سوئدی، گئورگ ینسن «Georg Jensen» در نمایشگاه « بازل ورلد » صورت گرفت، رونمایی جهانی این جواهرات باشکوه قرار است در ماه سپتامبر انجام شود. این تاریخ تغییر کند یا باقی بماند فرقی نمیکند، آنچه حائز اهمیت است خلاقیت ناب این هنرمند است که واقعا هیچ مرزی نمیشناسد.
جواهرات او معمولا با الهام از ساختمانهایی که پیش از این طراحی کرده ساخته شده و این انعطافپذیری در تبدیل ایده یک ساختمان غولآسا به یک قطعه جواهر ظریف واقعا مثالزدنی است. این بار یک نمایشگاه چیدمان نیز برای عرضه این محصولات تدارک دیده شده است.
این مجموعه جدید نیز از ساختمانهای «ونگ جینگ سوهو»-سازهای متشکل از سه ساختمان با انحنای نامتقارن – در پکن الهام گرفته شده و در طراحی جواهرات از همان تکنیک سه بعدی به کار رفته در طراحی ساختمان بهره گرفته شده است.
جواهرات دیرزمانی است که به طراحان رشتههای مختلف این شانس را میدهد که ایده و خلاقیت خود را در بستری متفاوت تجربه کنند، به همین منظور گالری «لوئیزا گینیس» در لندن به جواهراتی اختصاص داده شده که توسط مجسمهسازان و نقاشان طراحی شده است.
در این گالری دائمی، جواهرات و بویژه دستبندهای طلای زرد مطرحترین هنرمند معاصر چینی «آی وی وی» نیز به نمایش گذاشته شده که با الهام از زلزله سال ۲۰۰۸ در «ونچوان» چین طراحی شده است. نکته جالب توجه این دستبندها این است که به دلیل ساخته شدن از طلای ۲۴ عیار قابلیت انعطاف دارند و صاحب دستبند میتواند آن را به شکل دلخواه خود درآورد.
از معدود بخشهای برجسته نمایشگاه «بازل ورلد» امسال میتوان به رونمایی از مجموعه جواهرات جدید زاها حدید اشاره کرد. مرگ ناگهانی این هنرمند این مجموعه جواهرات را به آخرین پروژه تکمیل شده او تبدیل کرده است. این مجموعه از پنج انگشتر و سه دستبند/ النگو تشکیل شده است. برند مشهور دانمارکی «گئورگ ینسن» در سال ۲۰۱۲ توسط شرکت هلدینگ «اینوست کروپ» خریداری شد و دیوید چو مدیر و رئیس هیات مدیره آن است.
داستان همکاری این برند با زاها حدید از آنجا آغاز میشود که دیوید چو پس از رسیدن به سمت مدیریتی خود تصمیم گرفت میراث کمپانی را حفظ و آن را برای قرن بیست و یکم مدرن کند. از اولین گامهای شروع این برنامه و پوستاندازی، همکاری با طراحان و هنرمندان مشهور بود که پیش از این جزو میراث این شرکت بود اما به فراموشی سپرده شده بود.
داستان از این قرار است که آقای چو در مراسم افتتاحیه پروژه «ونگ جینگ سوهو» پکن به همراه زاها حدید و تیم طراحی بر سر یک میز حضور داشت. در آنجا بود که آنها فورا تصمیم گرفتند که خط تولید جواهرات راهاندازی کنند. او از پروژه جواهرسازی مشترک با عنوان «همکاری واقعی» یاد میکند. چو ادامه میدهد: «ما از طریق حضوری، مکالمه و ایمیل همکاری بسیار نزدیکی با تیم طراحی زاها حدید داشتیم، فرایندی روان و همکاری بسیار نزدیک، زاها حدید اجرای طرح خود را به ما سپرد و ما توانستیم تصویر ذهنی او را به واقعیتی بیمانند تبدیل کنیم.
این جواهرات به معنای واقعی مجسمههایی پوشیدنی هستند.» زاها حدید در رابطه با همکاری خود با «گئورگ ینسن» گفته است: «همکاری با آنها فرصتی برای بیان ایدههایم در مقیاسی متفاوت و البته بستری متفاوت فراهم آورد، یک تمامیت ذاتی در منطق ساختاری ارگانیک یافت شده در طبیعت وجود دارد و ما عمدتا برای ایجاد و خلق محیطها به انسجام نظامهای طبیعی نگاه میکنیم، چالش ما این بود که این نگاه و نظریات را به چیزی پوشیدنی تبدیل کنیم و همزمان تاریخچه غنی گئورگ ینسن را به دنیای جدید معرفی کنیم.»
قطعات این مجموعه از نقره استرلینگ، نقره با روکش رودیوم سیاه و تزئینات الماس سیاه ساخته شده و طراحی آن متشکل از اشکالی روبان مانند و نرم در تضاد با زوایای تند است. نقره به طور معمول به شکل جلا داده شده و مات است، استفاده از رودیوم و الماس سیاه به این جواهرات، ظرافت، فضایی گرافیکی و فرمهایی معمارگونه بخشیده است.
این مجموعه، تنها جواهراتی منحصربفرد با نام بزرگی چون زاها حدید نیست، این مجموعه الهام گرفته شده از معماری، ظرافت مدرن و موتیفهای معاصر را بیان میکند و سالهای سال الهامبخش دیگر طراحان خواهد بود.
فعالیت های زاها حدید خارج از دنیای معماری
این طراح برنده جوایز معتبری چون «استرلینگ»، مدال طلای معماران بریتانیا و بسیاری جوایز دیگر توانست با فعالیتهای مختلف و تفکر جلوتر از زمان خود قالب دنیای معماری را دوباره شکل دهد.
خلاقیت بیحد و حصر و معماری فوقالعاده آیندهنگرانه زاها حدید را دیگر همه بهواسطه مرگ نابههنگامش کم و بیش به خاطر دارند، اما دایره نامحدود خلاقیت او فراتر از معماری بود و بهواسطه همین ریسکپذیری و تجربهاندوزی بود که توانست با بزرگترین نامهای صنعت جواهرات و متعلقات همکاری کند. به افتخار این هنرمند فقید در اینجا به اجمال مهمترین فعالیتهای او در زمینه جواهرات، متعلقات و حتی کفش را معرفی میکنیم.
«مجموعه جواهرات گِلِیس برای سواروسکی ». این مجموعه با الهام از اشکال و فرمهای موجود در طبیعت و با استفاده از رزین جلا داده شده و کریستالهای سواروسکی طراحی و ساخته شده است. این جواهرات به صورت ارگونومیک طراحی شده و با حرکات بدن و دست به راحتی هماهنگ میشود و اصلا مزاحمتی ایجاد نمیکند.
«انگشترسیلن شماره II با الماسهای صورتی برای خانه جواهر موزانار»، این انگشتر برای زاها حدید گسترش همکاری با عزیز و ولید موزانار بود. این انگشتر الماس و طلا طراحی شده است تا تکامل هندسه ارگانیک و الگوها را مورد کاوش قرار میدهد.
«همکاری با برند برزیلی کفش ملیسا». این برند برزیلی با همکاری این معمار برجسته کفشهایی تولید کرد که صد در صد قابل بازیافت است. حدید در رابطه با این همکاری گفته است: «سیالیت طرح ما یک گزینه بسیار مناسب برای فناوری تزریق پلاستیک یکپارچه ملیسا است.»
«انگشتر طلا و الماس اسکین برای برند کاسپیتا». حدید در این مجموعه با برند مشهور سوئیسی کاسپیتا همکاری کرده و درجواهرات این مجموعه از مشبککاری، خاتمکاری سنگهای قیمتی و بافت طلا بهره گرفته است.
«کفش نُوا برای یونایتد نود». زاها حدید در این همکاری با مدیر طراحی خلاق «یونایتد نود»،رِم دی کولهاس «Rem D Koolhaas»، تمامی ماهیت پاشنه سنتی کفشهای زنانه را به مبارزه طلبیده است. ظاهر مجسمهوار این کفش خارقالعاده با روکش وینیل و کروم بهدست آمده است. حدید با طراحی بدیع خود حالتی پدید آورده است که پاشنه کفش بدون پشتیبان و به صورت معلق در هوا به نظر برسد.