استایل شناسی مد : دنیای مد و لباس در اواخر قرن هجدهم میلادی که شاهد گسترش کارخانجات نساجی و بافندگی و توسعه نشریات و ورود انسان به عصر مدرن فناوری هستیم، با تغییرات شگرفی روبرو شد که این دگردیسی عظیم را میتوان با تاسیس خانه های مد در پاریس و میلان و لندن و توجه بیش از پیش به مد گرایی و طراحی لباس های فاخر با قیمت های عموم پسند از اوایل قرن بیستم میلادی شاهد بود.
جهش چشمگیر و شگفت انگیز دنیای فشن از دهه های نخستین قرن بیستم با برندهایی چون شانل ، پیاژه، تیفانی و ورساچه در قاره سبز و گسترش نشریات و رادیو و تلویزیون، عمومی شد و مردم توانستند به خصوص در اروپا و آمریکای شمالی، با تحولات این عرصه با وجود تنش هایی که در روابط بین الملل بخاطر دو جنگ خونین جهانی در نیمه تخست قرن بیستم وجود داشت، همراه و همگام شوند. تحولات دنیای مد سبب شد تا در دهه، شاهد جریان های گوناگونی در این عرصه باشیم که طرفداران بسیاری را با خود هم قدم می کرد و البته این روندها، در مختصات و شرایط مکانی و زمانی هر منطقه قابل تفسیر و ارزیابی است.
(تصویری از مد و لباس سبک پاپ آرت در ونکوور کانادا)
روندشناسی دنیای مد و لباس و فهم عناصر تاثیرگذار در جریان هایی که در فضای مد در یک قرن اخیر رخ داده است، عنوان دروس مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد طراحی پارچه و لباس و دوخت و فناوری دوخت و کسب و کارهای لاکچری است که امروزه در محافل آکادمیک در داخل و خارج از کشور تدریس می شود و موضوعات جالبی را برای علاقمندان به تاریخ مد و لاکچری گردی به ارمغان می آورد.
گزارش امروز سرویس مد گردی مجله تخصصی لوکس تهران به عنوان نخستین رسانه تخصصی در حوزه اطلاع رسانی مد و لوکس گرایی کشور، نگاهی دارد به مقوله استایل شناسی در دنیای مد تا روندهایی که در نیم قرن اخیر به شکل گیری مدهای متفاوت در دهه های گوناگون منجر شد را مرور کنیم و در این سعی و روال، با استایل های سنتی و مدرن دنیای فشن از گوتیک و هیپی تا پاپ آرت و مد مفهومی آشنا شویم.
(استایل های رونمایی شده در فشن ویک میلان ایتالیا در بهار ۲۰۱۳ میلادی)
با استایل گردی امروز لوکس تهران همراه ما باشید.
اهمیت استایل شناسی برای فعالان مد و لباس
اگر شما به عنوان محقق در حوزه مد و لباس فعال هستید و یا دانشجوی این رشته بوده و یا صاحب مزون یا یک کارگاه تولیدی عرضه و فروش خرد و عمده محصولات پوشاکی هستید، درک جریان های موثر در روند شکل گیری استایل های گوناگون مد در دهه های اخیر، تاثیر زیادی در کسب ایده و فهم روندهای سنتی و مدرن و عوامل موثر در ظهور و افول این استایل ها خواهد داشت. ما حصل این رهیافت ها، ذهن مشتاقان این عرصه را خلاق و با موضوعات جذابی آشنا می کند که میتواند بستر خوبی برای ایده سازی، تجاری سازی ایده ها، پرورش ایده، منبع یابی، برون سپاری و مقولات مرتبط با کسب و کارهای فشن و لاکچری باشد.
- استایل شناسی مد سبب می شود تا جریان های مد و لباس در دهه های مختلف را بشناسیم.
- استایل شناسی مد سبب می شود تا عوامل ظهور و افول در ترندهای فشن را شناسایی کنیم
- استایل شناسی مد سبب می شود تا عناصر توسعه دهنده موفقیت فشن را بدانیم.
- استایل شناسی مد سبب می شود تا با بخشی از تاریخ مد و لباس جهان آشنا شویم
- استایل شناسی مد سبب می شود تا تاثیر مقولات روانشناسی عمومی را در دنیای فشن ببینیم.
- استایل شناسی مد سبب می شود تا با نگاه جامعه شناسی به مقولات مد سنتی و مدرن بنگریم.
- استایل شناسی مد سبب می شود تا اهمیت فعالیت میان رشته ای فشن را در عصر مدرن درک کنیم.
پس ناگفته پیداست که استایل شناسی مد، میتواند نقش بسزایی در فهم دنیای صنعت مد به عنوان واقعیتی میان رشته ای در علوم و فنون از نساجی تا فناوری تولید و مدیریت و بازاریابی و تبلیغات مورد توجه قرار گرفته و فعالان این عرصه را با طیف وسیع و گسترده ای از علوم و فنون آشنا کند. امروزه از یک فعال دنیای مد انتظار می رود که هم طراح خوبی باشید هم خیاط خوبی و هم در عین حال، با مقولات تولید و مدیریت و بازاریابی مد و همچنین دیجیتال فشن و حتی اکو فشن آشنا باشد. یک طراح فشن باید دید خوبی به پارچه ها (کیفیت و جنس و الیاف) داشته و در تعامل با فعالان مد و لباس داخل و خارج از کشور، مرتب خود را به روز کند. شاید کمتر صنعتی در دنیا به اندازه صنعت مد و لباس، دائم در حال تغییر باشد و این تغییرات به صورت هفتگی و ماهانه رخ دهد و با استقبال گسترده هواداران این صنعت جذاب مواجه شود.
(طرفداران هنری پوش، ترکیب سنت و مدرنیسم را با جادوی رنگ ها و تیپ های خاص دوست دارند)
(سادگی، ارزانی و سبز گرایی، از خصیصه های استایل طرفداران پاپ آرت است)
این خاصیت ممتاز مد سبب شده تا امروز صدها میلیون نفر در سراسر جهان به صورت مستقیم و غیر مستقیم از اقتصاد مد ارتزاق کنند و به نظر می رسد با روندهای نوظهور در عرصه مد جهان مثل مد سبز و مد مفهومی و توسعه فشن ویک ها به مدد فناوری اطلاعات و هشتگ های مد گردی اینستاگرام، این روند به طور فزاینده ای شتابان باشد. به همین خاطر باید با استایل های هنری در دنیای مد آشنا شویم.
چرا استایل های هنری ؟
استایل هنری یا تیپ هنری یا فیگور هنری یا هر اسم دیگری که بر آن بگذاریم، در واقع نوعی تفکر است و مصداق بارز یک مفهومی خلاق است که با ظاهر و دنیای رنگ و پارچه به نمایش در می آید. هر ظاهری، ماحصل نوعی ایدئولوژی و نگرش است و به همین خاطر، با استایل شناسی و تیپ شناسی تا حدودی میتوان به رگه هایی از جهان بینی و سبک زندگی و شخصیت یک فرد پی برد. اگر چه علم این موضوع را تایید نمی کند!
به هر حال، استایل هنری، به نوعی بینش هنری افراد را به جهان اطراف در معرض دید عموم قرار می دهد. خیلی ها دوست دارند تا استایل هنری متفاوتی داشته باشند و به همین خاطر، با اضافه کردن اکسسوری هایی با فلزات خاص یا پوشیدن لباس هایی خاص، همواره در دهه های مختلف خود را واسطه به جریان فکری یا هنری خاصی نشان دادند.
(هنری پوش ها، خلاقیت در طراحی استایل را به لباس های لاکچری ترجیح می دهند)
استایل هنری، همچون تیپ اسپورت و استایل های خیابانی رنگارنگ، مخاطبان بسیاری در سراسر جهان دارد. در واقع یکی از استایل ها نانوشته ، همین استایل هنری است. اغلب این استایل را در تیپ های کژوال و غیر رسمی هنرمندان به ویژه فعالان صنعت موسیقی و سینما و حتی ورزشکاران شاهد هستیم که تلاش میکنند تا با این استایل ها، به نوعی خود را متفاوت از طیف عامه مردم نشان دهند.
(خیابان های پاریس (شهر عشاق) همچنان یکی از محل های مشاهده استایل های مدرن و بعضا کلاسیک در حوزه مد جهان است)
معمولا استایل های هنری در پوشش افراد هنرمند، به نوعی منعکس کننده سبک کاری و سبک زندگی آنان بوده و اگر این افراد دستی هم بر آتش مد و لباس داشته باشند، توجهات بیشتری را به خود جلب می کند. گاها افراد بدون اینکه هنرمند باشند، استایل های هنری را دوست دارند و میخواهند با سبک مد و لباس خود، خود را طرفدار فلان گروه یا برند یا جریان یا مکتب هنری در تقاشی و معماری و مجسمه سازی و سینما و امثالهم نشان دهند و در برخی از رویدادها و موقعیت ها، به استایل هنری خاصی روی می آورند. حتی اگر استایل هنری آن ها پختگی لازم را نداشته باشد.
(یکی از پارامترهای لباس های طرفداران جنش های هنری و متفاوت پوشی، انتخاب لباس رنگارنگ ساده و گشاد و در عین حال شاد است)
استایل های هنری کاملا متفاوت است و هر فردی نسبت به درک خود ، تیپ مورد نظر را با جریان و مکتبی که هوادارش است ست می کند. عدم یکسان بودن تیپ های هنری سبب جذابیت و رونق آن شده است و در عصر مدرن نیز شاهد استایل های هنری بعضا سنتی و کلاسیک از شهروندان شرق و غرب عالم هستیم که در مدرن ترین خیابان های جهان در رفت و آمد هستند!
(نمادهای گردشگری پاریس یکی از برترین لوکیشن ها برای فشن بلاگرها محسوب می شود. در تصویر سمت راست، استایل هنری شاد جسیکا آلبا را شاهد هستیم و تصویر سمت چپ هم لباس پوشیده طرح پلنگی را با کیفی از گوچی نمایش می دهد که نشان دهنده خاص پوشی در عین شیک پوشی و ساده گرایی است)
استایل هنری به نوعی خلاقیت را ترغیب و نوآوری را تشویق می کند. مد میتواند تاثیر زیادی در تسریع خلاقیت در ذهن افراد داشته باشد و انها را با موضوعات مختلف آشنا کند. حتی اگر این استایل هنری از دید عموم، در ان عصر، غیر متعارف باشد. شاید به همین دلیل است که امروز استقبال از مد مفهومی که کاملا متفاوت با وضعیت جامعه امروز جهان و عرف های پذیرفته شده مد است، روند صعودی گرفته و شاهد جریان هایی مانند فناوری های پوشیدنی (WEARABLE TECHNOLOGIES) و لباس های هوشمند (SMART CLOTHES) هستیم.
(استایل های هنری در پوشش میتواند نوعی رسانه برای تبلیغات ظرفیت های گردشگری شهری باشد. مثل استایل هنری بالا که کیفی با طرحی از اتوبوس های دو طبقه قرمز رنگ معروف لندن را نشان می دهد)
به هر حال هواداران استایل های هنری در پوشش، هنجارهای کلاسیک را دنبال نمی کنند و به واسطه تغییر و خلاقیت تیپشان، معمولا جریان های مد را ترغیب و تشویق به تولید محصولات جدید می کنند. هر استایل هنری که شما در کوچه و خیابان مشاهده میکنید میتواند الهام بخش طراحان در خانه های مد شرق و غرب شود و این واقعیت امروزه با کمک هشتگ های مد گردی و جادوی لایک و فالو اینستاگرام شدت یافته است.
(به ترکیب شاد و در عین حال جذاب این استایل مرد جوان برزیلی توجه کنید که چگونه انرژی رنگ زرد را در ترکیب مد و لباس ساده اش به نمایش در اورده است و استایل هنری پاپ آرت را نشان می دهد)
از اسکیا پارلی تا الکساندر مک کویین فقید که عاشق پیوند مد و هنر بودند تا بانو شانل که یکی از تاثیرگذاران دنیای مد نیمه نخست قرن بیستم میلادی بود تا استلا مک کارتنی بریتانیایی که دنیای مد سبز را متحول کرد، همه و همه به نوعی در توسعه استایل های هنری با جنبش های فکری خاص، تاثیر گذار بودند و این تغییر را میتوان در فشن ویک ها شاهد بود.
پیش از معرفی استایل های هنری در ادامه گفتار، به این سوال می پردازیم که چگونه به سبک هنری لباس بپوشیم تا متفاوت باشیم؟
سبک هنری و تیپ هنری
برای این استایل هنری در سبک مد و لباس و پوشش شما نمایان شود، باید دید هنری داشته باشید و این امر با مطالعه بدست می آید. میخواهد تماشای فیلم و سریال داخلی و خارجی باشد یا هشتگ گردی اینستاگرام یا تحلیل تاریخ مد و لباس سنتی و مدرن ایران و جهان! فرقی نمی کند. شما باید یک ذائقه هنری پیدا کنید و روندهای تاثیر گذار در جریان مد را بشناسید. مطالعه همین گفتار میتواند گام نخست برای تازه وارد ها باشد. اگر اهل رنگ و خلاقیت هستید، قطعا استایل هنری مناسب پوشش شما خواهد بود. مخصوصا اگر طرفدار جنبش های انرژی مثبت و شاد زیستن و شفاف اندیشی هستید که دیگر نور علی نور است!
(استایل های هنری در طراحی سبک مد و لباس امروزه به سراسر جهان رفته است. تیپ های هنری در خیابان های شهر سئول، پایتخت کره جنوبی مشاهده می شود)
چرا که در استایل های هنری، شاد پوشیدن و رنگی پوشیدن اهمیت زیاد دارد و این دو مقوله برای تقویت ذهن های مثبت، تاثیر بسزایی به ارمغان می اورد. به هر حال ناگفته پیداست که طرز لباس پوشیدن ما بر درک افراد از روحیات و جهان بینی ما موثر است حتی اگر خیلی کامل و درست نباشد!
(از کلکسیون استایل های خیابانی بیانسه در تابستان ۲۰۱۴ میلادی)
عاشقان استایل های هنری در پوشش، به دنبال مگا مال ها و فروشگاههای زنجیره ای و تولید های عمومی برای انتخاب لباس نیستند. سری دوزی ها، انتخاب خوبی برای آنان نیستند و بعضا، دنیای مد دست دوز را دنبال می کنند.
(استریت استایل های مشکی رنگ Adele در پاییز ۲۰۱۵ میلادی)
گالری های لباس و جشنواره های هنری پوشاک، میتواند ایده های جالبی به این افراد برای ست کردن لباس بدهد و به همین خاطر، عاشقان استایل های هنری، گالری گردهای حرفه ای هستند. مهم نیست گالری نقاشی باشد یا مجسمه و حتی عکاسی! مهم، دید و فهم روندها و سبک ها و استایل های جدید است که در هنر ها تجلی پیدا می کند و استایل هنری دوست ها را به طراحی مد جدید و مخصوص به خود ترغیب می کند.
(کلسیونی از استایل های خیابانی ویکتوریا بکهام، همسر دیوید بکهام و از اعضای گروه موسیقی اسپایس گرل انگلستان)
عاشقان استایل های هنری در فشن، ذهن خود را درگیر کلکسیون مد و لباس بهاره و پاییزه و زمستانی فلان برند معروف و آماتور که شاید مخاطبان بسیاری هم داشته باشد نمی کنند و اصولا، فالور خوبی برای برندهای عوام پسند و حتی خاص پسند نیستند. انها روش خود را دارند که منطبق با ذهنیت آنان از جریان های هنری مورد علاقه است که اساسا برندها چنین چشم اندازی را در محصولات سالانه و فصلی دنبال نمی کنند.
(استایل مد مفهومی )
از تزیینات لباس گرفته تا تغییرات بر روی آن، استایل هنری پوش ها تلاش می کنند تا متفاوت از بقیه باشند. حتی اگر برای این کار نیاز به صرف هزینه زیاد به خیاط ها شوند. البته معمولا این افراد، لاکچری گرد نیستند و طیف فقط ثروتمند جامعه، مشتاق این تیپ نیست. اما به هر حال رگه هایی از هنر سنتی و مدرن یا تلفیق این دو را میتوان در سبک مد و لباس آنان همانطور که در عکس های بالا و پایین مشاهده میکنید، مشاهده نمود.
گاها اضافه شدن یک تکه لباس وینتیج و نوع برش و دوخت و الگویی که برای برش انتخاب شده است، لباس را هنری و در دید دیگران، جذاب و کاریزماتیک بکند. برای خلاقیت و خلاق بودن، کار عجیب و شگرف و ژرف نیاز نیستو تغییر نگرش، و متفاوت دیدن چیزهایی به ظاهر عادی و ساده، میتواند شکوهی عظیم را خلق کند.
به هر حال، هنری پوش ها، عاشق الیاف های طبیعی هستند و چون از محیط زیست حمایت می کنند، معمولا کیف و کفش و لباسی که از پوست حیوانات در معرض انقراض یا در حال انقراض تهیه و تولید شده باشد را حتی در حراجی هایی با تخفیفات هیجان انگیز، انتخاب نمی کنند. به هر حال، هنری پوشیدن را میتوان از عدم خرید محصولات خاص مد و لباس نیز متوجه شد و القا کرد. طرفداران مد سبز معمولا طیفی از هنری پوش ها را تشکیل می دهند که مخاطبانشان در حال افزایش است.
هنری پوش ها، لباس های راحت می پوشند و تلاش میکنند از طراحی کفش گرفته تا کیف دستی و کوله پشتی و کاپشن و پالتو و تی شرت، طرح ها و نقش های هنری کلاسیک و مدرن و حتی پست مدرن نمایان باشد. استایل کژوال آنها فقط برای خیابان گردی نیست و حتی در مراسم رسمی و خصوصی نیز استایل خود را حفظ می کنند. متفاوت پوشیدن و شیک پوشی، خصیصه هنری پوش ها هست و به همین خاطر، در مراسم، معمولا افراد هنری را میتوان از سبک مد و لباس انها شناخت.
هنری ها، گاها لباس های عجیب هم می پوشند. مثل شلوارهای جینی که نقاشی شده و رنگ آمیزی عجیب دارد یا طرح های گلدوزی یا تکه دوزی خاصی روی ان ها نمایان است.
هنری پوش ها، انرژی رنگ و تاثیرگذاری ان را به خوبی متوجه هستند و به همین خاطر، این تیپ جامعه، استایل های رنگی را بیش از استایل های هنری تیره رنگ انتخاب می کنند. همان قدر که رنگی پوشی را می پسندند، ترکیب های مشکی و خاکستری هم مورد نظر آنان است و بعضا در مراسم رسمی، میتواند آنهارا با تیپ مشکی و اکسسوری های رنگین مشاهده کرد.
البته اگر هنری پوش باشید و جسارت زیادی در انتخاب رنگ و لباس های متفاوت نداشته باشید، میتواند با ترکیب اکسسوری ها و استایل های خاص از لباس ها که برش های متفاوتی از لباس های عادی دارد، استایل هنری شیک را برای خود به ارمغان بیاورید. معمولا اکسسوری های بافتنی، پارچه و فلزی، بخشی از این آیتم های متفاوت بوده که اتفاقا طرفداران زیادی هم دارد. استایل هنری هم میتواند ساده باشد و هم چند لایه و متفاوت. همه چیز به میزان علاقه و ایدئولوژی و میزان هزینه ای که میتواند صرف این قضیه شود مرتبط است.
یکی از نکات مهم در تیپ های هنری توجه به مقوله جنسیت است. در استایل هنری، رگه هایی که نشان دهنده نوع جنسیت فرد است مشاهده نمی شود. چه در انتخاب رنگ و چه نوع آرایش صورت و مو و انتخاب کفش، تلاش هنری ها این است که هنری باشند و خود را از مرزهای روتین جنسیت گرایی در مد و لباس خارج کنند.
مثلا استایل های هنری زیادی مشاهده کرده اید که هنری پوش ها، لباس هایی با رنگ های خنثی و تیپ ساده بر تن کردند و رنگ های متفاوت را برای مو بر گزیده اند یا مدل موهای آنان بدون تقارن است یا خیلی بلند و بافت های عجیب دارد! دختران طرفدار استایل هنری، عاشق موهای کوتاه هستند بر عکس پسرهای هنری پوش! مخصوصا که امروزه پیرسینگ و تاتو نیز به دنیای هنری پوش ها وارد شده و بخشی از این مختصات را تشکیل می دهد. اگر چه از نظر پزشکی، کاری غلطی محسوب می شود و تهدید کننده سلامت است.
حرف حساب پاپ آرت چیست؟
بسیاری از تصاویر که در بالا مشاهده کردید، استایل پاپ آرتیست ها یا حامیان مد و لباس پاپ آرت بود. هنرمندان این عرصه تلاش میکنند تا به فرهنگ توده های مردم پرداخته و به همین خاطر، در لباس و طرح ها و نقش های این هنرمندان، پالتی از رنگ های گوناگون را مشاهده می کنیم که حضوری درخشان و زنده را تداعی می کنند و از تکنیک چاپ سریع بر روی لباس ها بهره می برند و طرفداران زیادی دارد.
پاپ آرت یا هنر عامه یا هنر عامه پسند، در واقع جنبش هنری جدیدی است که همچون بسیاری از مکتب های هنری نقاشی و لباس، از لندن قرن بیستم الهام گرفته است و در دیگر کشورهای جهان رونق و توسعه یافت. POP ART یا POPULAR ART تلاش دارد تا سنت هنرهای زیبا که FINE ARTS نامیده میشد را به چالش کشیده و فرهنگ هنری و استایل و فیگور طبقه نخبگان و روشنفکران و ثروتمندان را با روش جدیدی همراه کند که تا حدی منعکس کننده فرهنگ عامه است.
هنرمندان این جنبش با استفاده از تبلیغات محیطی و بسته بندی ها، فرهنگ سازی را نیز به نوعی در طراحی خود لحاظ کنند و به همین خاطر، منتقد فرهنگ مصرف گرایی نوین به روایت هنر خود هستند. معمولا در پاپ آرت، شاهد باز آفرینی هستیم. چه باز آفرینی در تکه های پارچه مستعمل برای نقش و طرح و ارائه لباسی جدید، چه برای خلق یک محصول هنری غیر لباسی!
در پاپ آرت، اصل مهم خلاقیت و فرا رفتن از مرزهای موجود و روتیم است. تلاش پاپ آرت، بازگرداندن هنر ارزان و رنگارنگ و جذاب به زندگی روزمره مردم است تا فرهنگ توده ها و آیین ها و سنت ها را در رسانه پاپ آرت چه در قالب نقاشی و مجسمه سازی و لباس، در میان ملت ها به اشتراک بگذارند. رنگی دیدن دنیا، در لباس های طرفداران این جنبش مشخص است. چرا که همه چیز را رنگی می بینند. همیلتون، یکی از فعالان پاپ آرت جهان است که معتقد است، این جنبش، کم هزینه و جوان پسند و مفهومی اما جادویی و فریبنده بوده و به راحتی قابلیت توسعه انبوه را دارد.
هنر پاپ آرت در میان طرفداران هنر معاصر (contemporart art) مخاطبان فراوان دارد و به همین خاطر شاهد تنوع محصولات و رنگ ها و طرح ها و نقش ها بر روی مد و لباس طرفداران این مکتب در سراسر جهان هستیم. یکی از پیشگامان لباس های پاپ آرت را باید اندی وارهول ANDY WARHOL دانست که همچون بانو شانل که سنت را به مد مدرن امروز جهان آورد، یکی از تاثیر گذاران عرصه پاپ آرت در پوشش شد. لباس قوطی سوپ CAMPBELLA که مهم ترین طرح وارهول در دهه شصت میلادی قرن بیستم بود، به سرعت فراگیر شد و یکی از دهه های الهام بخش مد ولباس جهان را خلق کرد.
(همچنان طرح SOUPER DRESS اندی وارهول در مزون ها و خانه های مد دنیا استفاده می شود)
روایت تاثیرگذاری وارهول در تولید لباس های برند معروف ورساچه را اینجا ببینید. همچنین این برند با DIOR نیز همکاری داشت.
( ایو سن لورن از دیگر هنرمندان جنبش پاپ آرت است که آثار او را در سبک مد و لباس خاصی که در دهه هفتاد میلادی عرضه کرد شاهد هستیم. )
(آثاری از کلکسیون پاپ آرت جرمی اسکات که ما را با طرح یونیفورم های مک دونالد آمریکا آشنا می کند)
(طرحی از جرمی اسکات برای برند ساعت لاکچری SWATCH)
(طرح های خلاقانه ای از جرمی اسکات در فشن ویک لندن ۲۰۱۴ میلادی)
استایل مد اعتراضی ژاپنی ها
شرق آسیا در نیمه قرن اخیر به واسطه توسعه فناوری و جهانی سازی مد و لباس، کمی از پوشش های سنتی فاصله گرفته و به روش های غربی روی آورده اند که این موضوع را در فیلم ها و سریال های جدید ژاپن، چین و کره جنوبی شاهد هستیم. یکی از مد های معروف این بخش از آسیا، مد ایمو است که از جمله سبک های مد و لباس چشم بادامی های شرق آسیا بوده که به منظور اعتراض به سیاست ها و روش های دولتی استعمال می شد.
این استایل، در نقطه مقابل استایل پاپ آرت است که ما آن را همانطور که در تصاویر بالا مشاهده کردیم و رنگی بود، میانه خوبی با رنگ ندارد و رنگ های سفید و مشکی در ان به کار می رود. البته این استایل مد را نباید با استایل پانک اشتباه گرفت.
البته همانطور که میدانید، برخی از مدها، از دل دنیای استیج و سلبریتی های موسیقی به دنیا عرضه شده که موسیقی راک یکی از الهام بخش های این عرصه است. به همین خاطر، دنیای موسیقی و دنیای مد وام دار یکدیگر بوده و برخی از سلبریتی های موسیقی، امروزه فشن آیکون های موفقی هستند که تیلور سویفت و ریحانا و بیانسه، تنها مشتی نمونه خروار است. سبک موسیقی ایمو که از دل راک بیرون آمد، خرده فرهنگ و مد ایمو را شکل داد که در همه دنیا فراگیر شد.
اگر با دنیای موسیقی آشنا باشید، حتما میدانید که موسیقی ایمو، همان موسیقی راک است که به جای اشعار متداول راک، رویکردی مفهومی تر و شاعرانه تر داشته و در آن رگه هایی از اعتراض نسبت به جامعه و شخص و حکومت را میتوان مشاهده کرد. مضامین احساسی در موسیقی ایمو دیده می شود به همین خاطر، رمانتیک-اعتراضی است و طرفداران بسیاری دارد.
البته اوج فعالیت آن را باید در اواخر قرن بیستم میلادی دانست که با ظهور تکنیک های دیگر موسیقی و مکتب های مختلف، این نوع موسیقی کم کم حذف و جایگزین روش های دیگر شد و به موازات آن نیز، استایل مد ایمو هم از اواخر دهه نخست قرن بیست و یکم میلادی محبوبیتش را از دست داد.
ایمو راک ها و طرفداران این نوع سبک موسیقی و استایل لباس، سبک پوشش خود را بر اساس استایل و فیگور سلبریتی های این عرصه ست می کردند و البته به دلیل ظاهر کاملا متفاوت و تا حدودی خشن، نتوانست در عصر دیجیتال فشن گسترش یابد و رگه هایی از ان را در اینستاگرام و هشتگ گردی حوزه مد در شبکه های اجتماعی نمیتوان به وفور مشاهده کرد.
ایمو استایلیست ها رنگ مشکی و سفید و یا تلفیق آن را در پوشش می پسندند و معمولا اکسسوری های فلزی هم به نقاط مختلف بدن و لباس آویزان می کنند. البته بعضا رنگ های جیغ هم در ترکیب لباس انها دیده می شود که مقیاس کوچکی در مقابل رنگ های شاد دارد.
(استایل طرفداران ایمو در استکهلم)
عاشقان استایل EMO، معمولا طرفدار شلوارهای جذب لوله تفنگی هستند که رنگ مشکی داشته و یکی از پایه های ثابت استایل آن ها را تشکیل می دهد. تی شرت های گرافیکی با تم رنگی ضعیف و جلوه گری زیاد مشکی و سفید نیز از جمله دیگر مختصات استایل ان ها را شامل می شود. طرفداران این سبک مد، به نقاشی گرافیکی با آیکون های اعتراضی علاقه زیادی دارند و همانطور که در تصاویر بالا و پاییین مشاهده می کنید، این سبک نقاشی در استایل آن ها کاربرد زیادی دارد. البته استایل ایمو دختران جوان هوادار این سبک نیز معمولا با جوراب های شلواری راه راه و دامن های کوتاه است که با سویی شرت های کلاه دار که معمولا کلاهش تا حدی جلو آمده است ست می شود.
(استایل ایمو در میان نوجوانان کشورهای اسکاندیناوی همچنان محبوب است)
آنچه در استایل EMO باید به آن توجه داشت، نقش پر رنگ اکسسوری های فلزی است که از دستبند و گردن بند تا گوشواره میخی (STUD) را شامل می شود. عینک هایی با فریم کشیده و زاویه دار نیز بعضا توسط حامیان این استایل به کار گرفته می شود. گاها ایمویست ها را با کوله پشتی مشاهده می کنید که پیکسل های رنگی که در آن پیام ها و نقاشی های گرافیی رنگانگ با مضامین خاص دیده می شود، وجود دارد. کمربندهای چرمی سیاه و سفید و بعضا نئونی نیز بخش دیگری از استایل طرفداران این جنبش مد را تشکیل می داد.
اکسسوری هایی که طرفداران این استایل بر تن می کردند تا حدی حس اعتراضی و خشونت آمیز و از نظر بعضی، ترسناک را جلوه گر میکند که در تصویر زیر تماشا می کند.
(سبک مد و لباس طرفداران ایمو)
مدل موها در استایل مد و لباس اهمیت زیادی دارد و برای شناخت روندهای استایل فشن در دهه های مختلف، می بایست به آرایش مو نیز توجه کرد. موهای دختران و پسران ایمو معمولا صاف و لخت است و بعضا رنگ نیز در آن به کار می رود. رنگ موهای فانتزی رنگارنگ مثل آبی و بفنش و قرمز وتلفیقی از آن ها همواره در عکسی که از هواداران ایمو منتشر شده شاهد هستیم.
هنوز هم در نقاط مختلف جهان به خصوص اسکاندیناوی، طرفدارن این استایل را میتوان در خیابان های استکهلم و هلسینکی و اسلو تماشا کرد که تاتو و پیرسینگ بینی و ناف نیز به استایل انها اضافه شده و معمولا همانطور که در عکس بالا مشاهده میکنید، از خط چشم یا سایه مشکی پر رنگ نیز دختران این استایل بهره می گیرند.
استایل مد ایمو را نمیتوان استایلی محبوب دانست چرا که بیشتر مورد حمایت نوجوانان و بخشی از طیف جوانان در شرق و غرب قرار گرفت و با افزایش سن، این تیپ را تغییر می دهند. به هر حال اگر به خیابان های توکیو و کیوتو و سئول و بعضا شانگهای سفر کنید، شاهد این استایل در مدو لباس نوجوانان و جوانان خواهید بود.
گشتی در استایل بیت نیک
یکی از جذاب ترین مدهایی که در نیم قرن اخیر شاهد بودیم و این روزها، اثری از آن در استایل های خیایانی دیده نمی شود، استایل BEATNIK است که از آن به عنوان روندی علیه آرمان های مادی گرایی (MATERIALISM) نام برده شده است. در نیمه دوم قرن بیستم، شاهد شکل گیری این جبش مد اعتراضی هستیم که پس از جنگ جهانی دوم و شتاب گرفتن روند توسعه علم و فناوری و مدرنیته و نگاه بشر به مادی گرایی، گروه هایی که علیه آرمان های مادی گرایی فعالیت می کردند، با این استایل، مخالفت خود را علنی می کردند. بیت ها سبک زندگی و استایل خاصی داشتند که آن ها را از بقیه مجزا می کرد.
این جنبش که بعد ها سبک مد و لباس خاص خود را نیز به وجود آورد، از سانفرانسیسکو ایالات متحده آمریکا اغاز شد و نخستین بار در نوشته های هرب کین ، ژورنالیست آمریکایی استفاده شد. جریانی ضد فرهنگ و ضد آرمان های ماتریالیستی که می کوشید تا پیوندی بین ادبیات با موسیقی ایجاد کند. بیت ها به سلوک عرفانی علاقه داشته و به همین خاطر، طرفدار موسیقی جاز بودند. البته استایل بیت نیک را میتوان در کاراکترهای کارتونی شاهد بود که به نوعی مصداقی از همین جریان رسانه ای به شمار می رود.
بیت نیک ها، به دنبال توسعه سبک مد و لباس نبودند و بعضی انها را جریانی ضد مد می دانستند که میکوشند با لباس های تیره و مشکی و بلند، جریان های شاد و رنگارنگ مد را تغییر دهند. راحتی، اصل مهمی در زندگی نسل بیت نیک ها است. پیراهن ها و بلوزهای یقه اسکی و یقه قایقی از مدل های محبوب این نسل است. شلوارهای استریج و جین های رساته و جوراب شلواری هم از جمله نمادهای استایل مد و لباس بیت نیک ها را به خود اختصاص می دهد. البته زر و برق و اکسسوری های فلزی و براقی که در استایل مد ایمو ها و رنگ بندی شاد پاپ آرتی ها شاهد هستیم، در لباس های این نسل مشاهده نمی شود.
اما کلاه، همچون پوشش مهم در دهه های پنجاه و شصت قرن بیستم میلادی، اکسسوری مهمی برای بیت نیک ها به شمار می آید و در تصاویر، شاهد کلاه برت BERET هستیم که استایل محبوب این نسل در روزگار نه چندان دور بود. کمی استفاده از زیور آلات در مردان و زنان حامی این جریان مد سنتی دیده می شود. همچون هر جریان مد، استایل مو آرایش نیز اهمیت زیادی در متفاوت کردن آنها دارد. موهای بلند و صاف و رها، بخشی از استایل مو بیت نیک ها را در نیمه دوم قرن بیستم میلادی تشکیل می داد که با وجود استایل های مو غربی و آلاگارسونی آن روزگار ، خیلی از این سبک های الهام نگرفتند.
نباید این استایل مد و لباس را با راک و مینیمال اشتباه گرفت که شاخص های مد متفاوتی دارند و نباید استایل های مشکی رنگ در همه آنها، باعث اشتباه دید ما شود.
گوتیک ، استایل مرموز
اخرین استایل مد و لباسی که در این گفتار به ان اشاره میکنیم، استایل گوتیک است. استایل مدی که از ان به عنوان استایل سیاه پوشان مرموز اطلاق می شود و الهام گرفته از داستان های افسانه ای و سحر انگیز و جادویی است که در نمادهایی از هنر و عصر مدرن جلوه گر شده و در طول دهه ها، تغییرات بسیاری را تجربه کرده است.
مد گوتیک همچون معماری و نقاشی های آن ، متعلق به قرون اولیه هزاره دوم میلادی یعنی قرن ۱۲ به بعد است. این سبک مد و لباس، تحت تاثیر فرهنگ عصر بیزانس است و در تاریخ هنر نیز از ان به عنوان سبکی الهام بخش از فرهنگ عزاداری دوران ویکتوریا یاد شده است. لباس های بلند با یقه های باز و آستین های جذب بخشی از استایل مد و لباس طرفداران گوتیک است. البته گوتیک را نمیتوان در استایل های خیابانی شاهد بود و شاید در طراحی لباس فیلم ها و سریال ها و تئاترهای ملل رگه هایی از ان مشاهده شود. لباس های گوتیک، تلفیقی از تور و گیپور بوده و تم اصلی در طراحی مد و استایل، رنگ مشکی است.
کلاه های زنانه مخروطی و بوقی و قلبی بخش از استایل این سبک است که در نقاشی ها و طراحی ها شاهد هستیم. البته باید بدانید که این سبک مرموز وحشتناک در نگاه اول، با موسیقی راک پیوند خورده و گوتیک مدرن، در واقع از دل این موسیقی برآمده است. البته سبک گوتیک نه تنها در معماری و مد و لباس، بلکه در ادبیات و سینما و و نقاشی نیز طرفداران بسیاری دارد و آن را ژانری مرموز و ترسناک می دانند.
مد گوتیک در مختصات متفاوت بودن، سنتی بودن، القا ترس و آنتیک بودن قرار داشته و چهره ترسناکی را القا می کند. گوتیک ها، معمولا استایل های مد و لباس شبیه به هم دارند و به راحتی میتوان مد و لباس انها را با بقیه تمییز داد. پوستی رنگ پریده و موهای مشکی و لباس های سراسر سیاه آنها، این افراد را با دیگران متمایز می کند. به دلیل اکسسوری های ترسناکی که بر تن میکنند، گاها آنها را با ROCKSTYLE –HEAVY METAL اشتباه می گیرند. البته تا حدی استایل گوتیک را متاثر از پانک استایل می پندارند.
فشن آیکون معروف طرفداران جنبش لباس و مد گوتیک را فردی به نام تیدا بارا می دانند که در فیلم های صامت بازی می کند. زن افسونگری که لقب خون آشام به وی داده شده بود. البته اگر صحنه های برخی از فشن ویک های جهان را دیده باشید، اوت کوتور استایل گوتیک را نیز مشاهده کردید که طراحان حرفه ای، این استایل را بر تن مانکن های خوش استایل می کنند تا به نوعی مد مفهومی را ترغیب کنند. الکساندر مک کویین، جان ریچموند و جان گالیانو از مطرح ترین طراحان مد و لباس سبک گوتیک هستند.
استایل گوتیک در طول دهه های مختلف، زیر شاخه های فراوانی پیدا کرده است که گوتیک لولیتا و اشرافی از ان جمله است. پارچه هایی که در استایل گوتیک شاهد هستیم، مخمل و چرم و تور و ساتن است که سبب گران شدن این ترکیب لباس می شود. رنگ های به کار رفته در این استایل، محدود است و بر خلاف استایل پاپ آرت، عمومی و شاد نیست. بادمجانی و آبی و قرمز جگری، گاها در استایل مد و لباس گوتیک دیده می شود.
یکی از مطرح ترین استایل های گوتیک را میتوان در باریک نشان دادن کمر در استایل بانوان با لباس های پوشیده بلند شاهد بود که طرفداران زیادی دارد. آستین های کلوش چین دار که معمولا از جنس گیپور هستند ، پارامتری است که این استایل را با بقیه ممایز می کند. استفاده از دامن به جای شلوار، مقوله ای است که در این استایل به وضوح دیده می شود.
نقش اکسسوری در استایل گوتیک بسیار پر رنگ است. دستکش های توری و تورهایی که با کلاه یا بدون آن همچون تور عروس بر سر و صورت انداخته می شود، بخشی از استایل گوتیک بانوان جوان را تشکیل می دهد که بعضا حس ترس را تداعی می کند. آرایش چهره و مو طرفداران این استایل مد نیز ترسناک است و معمولا مژه های بیش از حد بلند یا سایه چشم زیاد، در استایل بانوان این مد قدیمی دیده می شود.
به هر حال شناخت جنبش های هنری به خصوص در عرصه مد و لباس جهان سبب می شود تا طراحان لباس برای فیلم و تئاتر و همچنین کسانی که در این زمینه مشغول به تحصیل و تحقیق هستند، با روند شناسی و جریان های موثر آشنا شده و با تلفیق آنها، دنیای مد و لباس را گسترش دهند.
امیدوارم در جشنواره مد و لباس فجر، بخشی برای توجه به آثار طراحان پارچه و لباس که طرح های تلفیقی از جریان های مد و لباس جهان را در آثار خود به نمایش در می آورند نیز در نظر گرفته شود و نمادهای ایرانی را بتوان در قالب مدهای سنتی و جدید جهان به منظور معرفی فرهنگ و تمدن فاخر ایران به جهان از طریق رسانه مد و لباس معرفی کرد.
به نظر شما، کدام یک از استایل های معرفی شده در عصر مدرن، جذاب تر است؟
دنیای مد و لباس و لاکچری گردی را هر روز در مجله تخصصی لوکس تهران دنبال کرده و ما را از نظرات و پیشنهادات خود برای پر بار تر کردن نخستین درگاه اطلاع رسانی لاکچری گردی ایرانی ها بهره مند کنید.
